Większość początkujących inwestorów szuka punktu zaczepienia, miejsca, z którego mógłby rozpocząć swoją przygodę z giełdowym parkietem. Potrzebuje fundamentów, na których może zbudować swoją przyszłość w skomplikowanym świecie finansów. Pomoc w wytaczaniu własnej ścieżki w tym trudnym otoczeniu oferuje Rafał Janik w swojej „Książce o inwestowaniu. Jak zarabiać pieniądze na rynku akcji?”.
Ta pozycja to ciekawa lektura, prezentująca funkcjonowanie rynków finansowych ze szczególnym uwzględnieniem polskiej giełdy. Wydana w 2019 r. książka doczekała się kolejnej wersji, nad którą Strefa Inwestorów objęła patronat medialny.
Autor, Rafał Janik, poza działalnością naukową i pisaniem artykułów, jest również praktykiem. Inwestuje na rynku od 2006 roku, prowadzi także firmę oferującą usługi analizy danych i doradztwa inwestycyjnego. W 2019 r. obronił doktorat z ekonomii na Uniwersytecie Gdańskim dotyczący rekomendacji giełdowych oraz hipotezy efektywnego rynku. Nic dziwnego więc, że w jego książce czuć wpływ wypracowanego warsztatu naukowego.
Sam tytuł podzielony jest na 4 części, w których omawiane są:
- Działanie rynku giełdowego z naciskiem na jego efektywność (lub jej braki)
- Anomalie i trendy na rynku akcji
- Strategie inwestowania
- Pomocne narzędzia, jakie inwestor może wykorzystać w procesie inwestowania
Zobacz także: 12 spółek, których debiut na GPW lub NewConnect może nastąpić jeszcze w 2023 r.
O efektywnym rynku słów kilka
„Książkę o inwestowaniu” rozpoczyna bardzo znaczący cytat Bernarda Barucha, który w dużej mierze oddaje charakter przestrogi, jaką autor chciał przekazać swoim czytelnikom:
”Jeżeli jesteś gotów rzucić wszystko inne i w całości poświęcić się analizie rynków finansowych, robiąc to tak uważnie, jak studenci medycyny studiują anatomię, a na dodatek masz stalowe nerwy wielkiego hazardzisty, szósty zmysł jasnowidza oraz odwagę lwa – masz cień szansy...”
Jak Janik zaznaczył na jednym ze spotkań autorskich, cytat ten nie ma odstraszyć czytelnika od podjęcia trudu inwestowania, ani zachęcać do porzucenia zainteresowania giełdą. Jego treść bowiem odnosi się przede wszystkim do krótkoterminowego spekulowania i ma działać jak kubeł zimnej wody wylany na głowę każdego, kto szuka na giełdzie szybkiego i łatwego zarobku.
I faktycznie, książka podtrzymuje tę narrację, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności informacyjnej rynku, której autor poświęcił naprawdę dużo miejsca w początkowych rozdziałach. Dzięki temu już od początku czytelnik może budować odpowiednie nastawienie do giełdy, ma szansę zbudować respekt do rynku, który może w dużym stopniu ostudzić jego marzenia o ogromnych stopach zwrotu pozbawionych ryzyka. Takie podejście wydaje się potrzebne szczególnie teraz, kiedy Internet zalewany jest wszelkiej maści finansowymi guru, obiecującymi szybkie, tanie i łatwe sposoby na zarobek, związane z „inwestowaniem” na rynku krypto czy przy pomocy lewarowanych instrumentów finansowych.
Janik staje w kontrze do takiej narracji: skutecznie i jasno pokazuje korelacje ryzyka i stopy zwrotu – jeśli chcesz szukać wyższego zarobku, będziesz musiał się liczyć z dużo większym ryzykiem.
Mocne zarysowanie umiejętności rynku do dokładnej wyceny spółek może z początku zniechęcić czytelnika gdy podczas lektury zaczną pojawiać się pytania: „Po co w takim razie w ogóle inwestować, jeśli wszystko jest już w cenie?”. Na szczęście autor odpowiada na nasze obawy w kolejnych rozdziałach, pokazując i dokładnie omawiając, jak wygląda proces inwestowania i gdzie na rynku faktycznie kryją się ciekawe okazje.
Prostym językiem o trudnych zagadnieniach finansowych
To, co zdecydowanie wyróżnia pozycję Janika, to mocno statystyczne podejście autora do omawianych zagadnień. Każda teza prezentowana w książce podparta jest odpowiednimi badaniami, czy to samego autora, czy innych ekonomistów. Dzięki temu możemy mieć pewność, że poruszane tematy faktycznie mają odzwierciedlenie w rzeczywistości.
Mimo to, warto zaznaczyć, że Janik postarał się, aby skomplikowane zagadnienia z dziedziny statystyki i finansów przedstawić w jak najprostszy i zrozumiały sposób. Mają one przede wszystkim wytłumaczyć czytelnikowi, dlaczego rynek funkcjonuje tak, jak książka to opisuje. Do tego bardzo pomocne są gęsto prezentowane wykresy i tabele, ilustrujące poruszane zagadnienia.
Prostota języka i charakter książki mają jednak swoje wady. Autor, by uniknąć przesadnej objętości książki, stosuje pewne uproszczenia. Tym samym, wykorzystując wskaźniki do zilustrowania swoich badań (np. wskaźnik Sharpe’a, rating Altmana), często nie podaje sposobu ich wyliczania. Brak wzorów powoduje, że chcąc powtórzyć jego kroki, musimy szukać informacji w innych źródłach. Podobnie wygląda sytuacja z wykorzystywanymi przez Janika metodami analiz statystycznych. Przykładem może być symulacja Monte Carlo, którą autor nagminnie używa do wyliczania oczekiwanej stopy zwrotu z inwestycji, jednocześnie nie tłumacząc czytelnikowi, jak sam mógłby ją przygotować.
Oczywiście, książka jest przede wszystkim wstępem do analizy rynków, a nie dokładnym i akademickim podręcznikiem wyceny, jednak trochę boli fakt, że nie można w pełni korzystać z narzędzi przedstawianych w książce bazując tylko na jej lekturze.
Szczególnie, że Janik ma naprawdę talent do tłumaczenia skomplikowanych zagadnień w bardzo prosty sposób, czego dowód możemy znaleźć w rozdziale o wycenach spółek. Tam autor z niesamowitą przejrzystością i lekkością przekazał najważniejsze zasady stojące za główną metodą wyceny wykorzystywaną w świecie finansów, jaką jest słynny DCF.
Dla kogo „Książka o inwestowaniu”?
Chociaż to, co dotąd opisałem sugeruje, że książka jest przeznaczona dla początkującego inwestora, to jestem przekonany, że każdy może znaleźć w niej coś dla siebie. Bardzo ciekawe spojrzenie autora na działanie rynku, strategie inwestowania czy metody budowy portfela będą stanowić użyteczne uzupełnienie wiedzy nawet dla bardziej zaawansowanych inwestorów.
„Książka o inwestowaniu” najlepiej sprawdzi się, jako praktyczne uzupełnienie poznanych zagadnień teoretycznych. Jeśli wiesz jak działają rynki finansowe, czym są akcje, obligacje, opcje, transakcje arbitrażowe, ale zastanawiasz się jak tę wiedzę można wykorzystać w praktyce, to pozycja Janika zdecydowanie Ci w tym pomoże.
