KORONAWIRUS: Przegląd najważniejszych informacji z Polski i świata w 3. tygodniu 2022 roku (17 -23 stycznia 2022 r.)

Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych informacji i opinii z Polski i świata, związanych z pandemią koronawirusa i jej wpływem na gospodarkę w 3. tygodniu 2022 roku, od 17 do 23 stycznia (do 24.00).

#COVID-19 - STATYSTYKA

• Trzeci tydzień 2022 roku przyniósł kolejne rekordy zakażeń koronawirusem w skali globu - liczba nowych infekcji jest 4-krotnie wyższa niż w poprzednich falach koronawirusa. Najszybciej zakażeń przybywało w Azji i Ameryce Południowej, spadki zanotowały natomiast Ameryka Północna i Afryka. Zdecydowanie wzrosła średnia liczba zgonów na Covid-19, do czego w największym stopniu przyczyniły się Stany Zjednoczone. Wzrost dotyczył wszystkich kontynentów, za wyjątkiem Europy;

• Europa zanotowała w minionym tygodniu kolejne rekordy zakażeń, ale dynamika wzrostu była niższa, niż tydzień wcześniej. W grupie największych państw uwagę zwraca stale poprawiająca się sytuacja w Wielkiej Brytanii. W porównaniu do rekordowych poziomów sprzed dwóch tygodni liczba nowych infekcji spadła o połowę, co sugeruje, że Wielka Brytania falę zakażeń wariantem Omikron ma już za sobą. Na rekordowej ścieżce utrzymuje się Francja, natomiast w Hiszpanii Włoszech wzrosty zatrzymały się, ale jest jeszcze zbyt wcześniej, żeby można było mówić o trendach spadkowych. Do grona państw z rekordowymi poziomami zakażeń dołączyły Niemcy, a fala Omikrona rozlała się także po naszym regionie Europy - największy wzrost nowych infekcji w Europie zanotowały w zeszłym tygodniu Czechy. Rekordowe liczby zakażeń wykrywają państwa bałkańskie i kraje nadbałtyckie;

• Liczba zgonów w Europie w związku z Covid-19 ustabilizowała się na poziomie 3 tys. przypadków dziennie. W rekordowym pod tym względem styczniu 2021 roku umierało dziennie ponad 5 tys. osób. Liczba zgonów rosła w minionym tygodniu w największych państwach zachodniej części kontynentu, które notują rekordowe poziomy infekcji (poza Niemcami). Największy przyrost zgonów na Covid-19 zanotowały w zeszłym tygodniu Włochy, gdzie umierało każdego dnia ponad 300 osób. W porównaniu do rekordowego poziomu z marca/kwietnia 2020 roku, kiedy 7-dniowa średnia liczby zgonów przekraczała 800 przypadków, jest to poziom o 75 proc. niższy. W odniesieniu do liczby ludności najwięcej osób na Covid-19 umiera w Bułgarii, Chorwacji i na Słowacji.

• Po ponad miesiącu nieprzerwanych wzrostów, w minionym tygodniu spadła liczba nowych zakażeń w Ameryce Północnej. To przede wszystkim efekt spadku nowych infekcji w USA, choć na razie trudno powiedzieć czy fala zakażeń Omikronem znalazła się już w fazie spadkowej. Zdecydowanie poprawiła się natomiast sytuacja pandemiczna w Kanadzie, natomiast dalsze wzrosty ma przed sobą prawdopodobnie Meksyk, gdzie Omikron dotarł nieco później;

• Wraz ze spadkiem liczby nowych zakażeń w USA przestało przybywać pacjentów z Covid-19 kierowanych do szpitali. Ale liczba hospitalizacji utrzymuje się powyżej 150 tys., na najwyższym poziomu do początku pandemii. Z tego ponad 26 tys. osób przebywa na oddziałach intensywnej terapii. W poprzednim tygodniu istotnie wzrosła liczba zgonów w USA, przekraczając poziom 2 tys. dziennie. To najgorszy wynik od sierpnia zeszłego roku;

• Do rekordowych poziomów zbliża się liczba nowych infekcji w Azji, co związane jest przede wszystkim z rozwojem kolejnej fali infekcji w Indiach. Wiele państwa kontynentu notuje rekordowe poziomy zakażeń, co jednak tylko w bardzo ograniczonym stopniu przekłada się na rosnącą liczbę zgonów na Covid-19. Na przykład w Izraelu, gdzie w odniesieniu do liczby ludności wykrywa się najwięcej zakażeń na świecie, 7-dniowa średnia liczby zgonów wzrosła w ostatnich dniach powyżej poziomu 10 przypadków. Przed rokiem, w rekordowym pod tym względem styczniu, na Covid-19 umierało ponad 60 osób. W odniesieniu do liczby ludności w Izraelu na Covid-19 umiera 5 razy mniej osób niż w Polsce, choć poziom zakażeń jest 10 razy wyższy. W Izraelu w pełni zaszczepione jest 65 proc. populacji, w tym 54 proc. otrzymało dawkę przypominającą;

• Na rekordowej ścieżce znajduje się Ameryka Południowa, gdzie w porównaniu do ostatnich dni grudnia liczba nowych infekcji wrosła 7-krotnie. Fala Omikrona dotarła do Brazylii. W najludniejszym państwie na kontynencie 7-dniowa średnia nowych infekcji przekroczyła 100 tys. W niektórych państwach, gdzie Omikron dotarł wcześniej, a liczba nowych infekcji wzrosła do rekordowych poziomów, podwoiła się liczba zgonów (Argentyna, Peru, Kolumbia). Mimo dużej skali wzrostu w państwach tych umiera o 70-90 proc. mniej osób niż w apogeum pandemii.

• Poniżej statystyka zakażeń w wybranych państwach świata. Dane za www.ourworldindata.org z 22 stycznia 2022 roku.

Źródło: ourworldindata.org, dane z 22.01.2022 r.;

*różnica między bieżącą wartością 7-dniowej średniej nowych zakażeń i wartością średniej na szczycie epidemii w danym regionie lub kraju;

** 7-dniowa średnia zakażeń/zgonów na 1 mln mieszkańców;

*** odsetek w pełni zaszczepionych mieszkańców, w nawiasie odsetek mieszkańców po dawce przypominającej.

#FIRMY I BRANŻE

• American Airlines odnotowały w IV kw. najwyższe przychody od początku pandemii, ale i tak poniosły stratę. Prezes American Doug Parker powiedział, że w ostatnim roku linie doświadczyły okresów podwyższonego popytu na podróże, na przemian z okresami obniżonego popytu, w związku z pojawianiem się nowych wariantów koronawirusa. W IV kwartale spółka poniosła stratę 931 mln USD przy przychodach na poziomie 9,43 mld USD (w IV kw. 2019 przychody wyniosły 11,3 mld USD). W I kw. 2022 r. linie spodziewają się, że przychody znajdą się na poziomie o 20-22 proc. niższym niż w 2019 r. W 2021 r. American Airlines zatrudniło 16 tys. pracowników i podtrzymało swój cel zatrudnienia kolejnych 18 tys. w tym roku;

• United Airlines oczekują w I kw. 2022 r. przychodów na poziomie o 20-25 proc. niższym niż w I kw. 2019 r., kiedy to uzyskały 9,59 mld USD przychodu. United obniżyło prognozę na 2022 r. podając, że będzie latać mniej niż przed trzema laty. United poinformowało, że w I kw. oczekuje kosztów wyższych o nawet 15 proc. niż na początku 2019 roku (bez paliwa), przy równoczesnej aktywności niższej o 16-18 proc. W IV kw. 2021 r. United poniosły stratę w wysokości 646 mln USD wobec 641 mln USD w IV kw. 2019 r. Przychody w IV kw. wyniosły 8,19 mld USD, czyli o 25 proc. mniej niż w 2019 r., ale były najwyższe od początku pandemii (CNBC);

• Toyota poinformowała, że jest zmuszona zmniejszyć produkcję w 12 fabrykach w Japonii z powodu rosnących infekcji Covid-19. Spółka poinformowała, że kłopoty mogą zmniejszyć produkcję w styczniu o ok. 47 tys. samochodów. Wcześniej koncern informował, że z powodu braku mikroprocesorów nie osiągnie do końca roku raportowego (31 marca) celu wyprodukowania 9 mln samochodów (Reuters);

• GlaxoSmithKline poinformowało, że zwiększy produkcje swojego leku na Covid-19 w związku ze wzrostem popytu. Rzecznik GSK podał, że spółka przeznaczy na produkcję sotrovimabu dodatkowy zakład. W zeszłym tygodniu GSK podpisało dodatkowy kontrakt z rządem USA na sprzedaż 600 tys. dawek leku. Według spółki dostawa dodatkowych dawek dla USA zostanie zrealizowana w I kw. 2022 r. (Reuters);

• Wysoki Urząd ds. Zdrowia (HAS) zatwierdził w piątek wejście do obrotu we Francji przeciwwirusowych tabletek Paxlovid przeciw Covid-19. Pierwsze dostawy tego leku firmy Pfizer spodziewane są w ciągu kilku dni. Paxlovid przeznaczony jest przede wszystkim dla osób z grup ryzyka (osób starszych, z obniżoną odpornością, cierpiących na niektóre rzadkie choroby itp.). Będzie dostępny na receptę. HAS zauważa jednak, że lek przeciwwirusowy jest przeciwwskazany u osób z ciężką niewydolnością wątroby lub ciężką niewydolnością nerek. Wskazuje to również na znaczne ryzyko interakcji leków podczas przyjmowania Paxlovidu u pacjentów stosujących inne leczenie. Ministerstwo zdrowia zamówiło około 500 tys. dawek leku w 2022 roku;

• Intel zamierza zainwestować do 100 mld USD, żeby zbudować w Ohio potencjalnie największą na świecie fabrykę mikroprocesorów. Inwestycja jest częścią planu prezesa Intela Pata Gelsingera, który ma przywrócić Intelowi tytuł światowego lidera w produkcji mikroprocesorów i pomóc w zakończeniu kryzysu na tym rynku. W pierwszym etapie inwestycja ma wynieść 20 mld USD i będzie polegała na zbudowaniu zakładu w Albany w Ohio, co pomoże stworzyć 3 tys. miejsc pracy. Ostatecznie kompleks produkcyjny może zostać rozbudowany do 8 zakładów. Prezes Intela powiedział, że oczekuje utrzymania się kryzysu na rynku mikroprocesorów w 2023 r. W ostatnim czasie administracja Białego Domu stara się przekonać amerykański Kongres do poparcia dotacji na podniesienie produkcji mikroprocesorów w USA o wartości 52 mld USD. Gelsinger zapewnił, że inwestycja w Ohio powstanie niezależnie od zatwierdzenia rządowego programu (Reuters).

#OPINIE I ANALIZY

• Według scenariuszy rozpatrywanych przez Ministerstwo Zdrowia w szczycie V fali zakażeń koronawirusem w Polsce wykrywane będzie od 60 tys. do 140 tys. nowych infekcji. Szczyt V fali powinien nastąpić w II połowie lutego lub na początku marca - poinformował w piątek minister zdrowia Adam Niedzielski;

• Ryzyko wydolności systemu opieki zdrowotnej, jej naruszenia, jest w tej chwili najwyższe w całym przebiegu pandemii - ocenił na piątkowej konferencji prasowej Adam Niedzielski. Poinformował, że obecnie jest 30 tys. łóżek dla pacjentów z COVID-19, zapełnionych w ponad 40 proc. "Systematycznie zwiększamy ich liczbę" – podkreślił szef resortu zdrowia. Plan zwiększania bazy łóżek covidowych zakłada w I etapie jej powiększenie do 40 tys. łóżek, w II etapie – do 60 tys. łóżek. III etap to hospitalizacja w każdym szpitalu w kraju – szpitale byłyby przekształcane w miarę zapotrzebowania.

"To są scenariusze katastroficzne, które oznaczają konieczność przesterowania, czy zupełnie przełożenia i skierowania wszystkich sił i zasobów na leczenie covidu" – przyznał Niedzielski;

Wariant Omikron koronawirusa jest w odwrocie i Anglia jest w następnym rozdziale walki z pandemią - oświadczył w środę brytyjski minister zdrowia Sajid Javid. Powiedział, że teraz trzeba się nauczyć żyć z koronawirusem jak z grypą;

• Przedstawicielka WHO Maria Van Kerkhove powiedziała we wtorek, że Omikron najprawdopodobniej nie będzie ostatnim wariantem koronawirusa. Kerkhove podkreśliła, że przy tak intensywnej cyrkulacji wirusa, jest bardzo prawdopodobne, że pojawią się jego nowe mutacje. Kerkhove dodała, że obecna sytuacja pandemiczna nie pozwala na rozluźnienie obecnych obostrzeń pandemicznych i wezwała rządy państw do wzmocnienia restrykcji (CNBC);

• Dyrektorka zarządzająca Międzynarodowego Funduszu Monetarnego Kristalina Georgieva powiedziała w piątek, że chociaż chińska strategia powstrzymywania pandemii „Zero Covid” początkowo była sukcesem, obecnie coraz silniej wygląda na ciężar dla chińskiej gospodarki. Georgieva wskazała, że po dwóch latach od rozpoczęcia pandemii i po pojawieniu się wariantu Omikron, państwa powinny przemyśleć metody radzenia sobie z pandemią (CNBC);

• Po spadku urodzeń w 2020 roku, w ubiegłym roku nastąpiło odwrócenie tego trendu i drugi rok pandemii zakończył się dla Austrii wzrostem urodzeń o 3,12 proc. Jak wynika z „Oficjalnej listy urodzeń”, przygotowanej przez firmę Nutricia Milupa Austria, producenta żywności dla niemowląt, w 2021 w Austrii zarejestrowano 85.690 narodzin;

• W Grecji wykryto dwa przypadki zakażenia podwariantem Omikronu BA.2. Chorzy zostali skierowani na kwarantannę - poinformował w sobotę dziennik "Kathimerini". Określany symbolem BA.2 nowy podwariant Omikronu został dotąd zidentyfikowany w 40 krajach, najwięcej jego przypadków wykryto w Danii, gdzie w połowie stycznia odpowiadał za 45 proc. wszystkich zakażeń koronawirusem. Zdaniem epidemiologa z Uniwersytetu Ateńskiego profesora Gikasa Magiorkinisa podwariant BA.2 jest niemożliwy do wykrycia przez używane do tego w przypadku podwariantu Omikronu BA.1 testy molekularne;

• Administracja prezydenta USA Joe Bidena przygotowuje się na przyszłe warianty koronawirusa - powiedział w czwartek szef sztabu Białego Domu Ron Klain w wywiadzie dla MSNBC. Klain zauważył, że fala zakażeń Omikronem wydaje się słabnąć w niektórych częściach USA. "Jesteśmy przygotowani. Zwiększamy produkcję testów. Zwiększamy produkcję maseczek" – powiedział "Musimy być przygotowani na to, co nadejdzie... pozostało jeszcze wiele kroków w walce z tą pandemią. Podejmujemy te kroki" – podkreślił.

#POLITYKA

• Rozwój kolejnej fali zakażeń koronawirusem, w oparciu o wariant Omikron spowodował, że polski rząd zdecydował się skrócić okres kwarantanny do 7 dni dla osób bezobjawowych. Warunkiem zwolnienia z kwarantanny będzie uzyskanie negatywnego wyniku testu. Wprowadzono także zasadę zgodnie z którą, osoby powyżej 60 roku życia zakażone koronawirusem, będą miały gwarancję zbadania przez lekarza pierwszego kontaktu w ciągu 48 godzin od stwierdzenia zakażenia. Jak poinformował na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki, od 27 stycznia darmowy test będzie można wykonać w aptece, która spełni standardy bezpieczeństwa (wydzielone pomieszczenie na okoliczność przeprowadzenia testów);

• Ze strony premiera Mateusza Morawieckiego i prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego jest jednoznaczna deklaracja wsparcia dla tzw. ustawy Hoca i mam nadzieję, że na najbliższym posiedzeniu ten projekt będzie finalizowany – powiedział w piątek szef resortu zdrowia Adam Niedzielski. W ustawie znajdują zapisy, że pracodawca będzie mógł żądać od pracownika okazania informacji o szczepieniu przeciw COVID-19 lub o negatywnym wyniku testu albo też informacji o przebytej infekcji koronawirusa. We wtorek Rada Ministrów pozytywnie oceniła tzw. ustawę Hoca, dotyczącą weryfikacji covidowej;

• Wszystkie restrykcje wprowadzone w Anglii w związku z pojawieniem się wariantu Omikron koronawirusa przestaną obowiązywać najpóźniej do 27 stycznia - ogłosił w środę brytyjski premier Boris Johnson. Składając w Izbie Gmin sprawozdanie z walki z pandemią, Johnson poinformował, że zalecenie pracy z domu zostaje wycofane od teraz, zaś certyfikaty covidowe oraz nakaz noszenia maseczek w niemal wszystkich zamkniętych przestrzeniach publicznych zostaną zniesione od przyszłego czwartku, 27 stycznia. Te trzy elementy stanowiły covidowy "plan B", który został wprowadzony w Anglii na początku grudnia w związku z pojawieniem się wariantu Omikron;

• Siedmiu posłów z koalicji rządowej SPD, FDP i Zielonych przygotowało pierwszy projekt ustawy wprowadzającej powszechny obowiązek szczepień przeciw Covid-19. Parlamentarna debata na ten temat zaplanowana jest na najbliższą środę. „W tej ważnej kwestii jesteśmy ponadpartyjni, chcemy doprowadzić do demokratycznego konsensusu w sprawie najlepszego możliwego rozwiązania” – uzasadnili posłowie;

• Rząd Francji wesprze firmy, które w grudniu i styczniu straciły ponad 30 proc. swoich obrotów z powodu pandemii Covid-19. Będą one mogły ubiegać się o pokrycie 20 proc. kosztów wynagrodzeń pracowników. Firmy, które straciły więcej niż 65 proc. obrotów, będą mogli ubiegać się o pomoc na pokrycie kosztów wynagrodzeń do 20 proc., ale także o zwolnienie ze składek płaconych przez pracodawców. Pomoc publiczna ma m.in objąć firmy prowadzące hotele i restauracje oraz przedsiębiorstwa cateringowe, eventowe i biura podróży;

• Służby medyczne Portugalii uruchomiły pierwsze punkty testowania ludności na obecność Covid-19 na terenie linii metra w aglomeracji Lizbony. Badania antygenowe przeprowadzane są bezpłatnie. Jak podała telewizja RTP, do środowego popołudnia punkty testowania ludności rozpoczęły pracę na terenie trzech stacji stołecznego metra: Restauradores, Alameda oraz Jardim Zoologico. Na dwóch ostatnich pasażerowie mogą wykonać test bez uprzedniej rejestracji w internetowym systemie publicznej ochrony zdrowia. Portugalskie służby medyczne szacują, że w sumie w dotychczas otwartych punktach na stacjach metra codziennie będzie mogło się przebadać około 900 osób. W większości przypadków średni czas wykonania testu i otrzymania wyniku badania w metrze nie przekracza 30 minut;

• Od 1 lutego osoby zaszczepione przeciwko Covid-19 będą musiały po przyjeździe do Tajlandii poddać się testowi na obecność koronawirusa, ale nie będzie już konieczna kwarantanna - poinformowało w czwartek tajlandzkie biuro ds. przeciwdziałania pandemii (CCSA). Jak przekazał podczas konferencji prasowej rzecznik CCSA Taweesin Wisanyothin, wszyscy przyjezdni będą mieli obowiązek poddania się testowi na obecność koronawirusa po przylocie i pięć dni później. Rzecznik zapowiedział też rozszerzenie o kilka lokalizacji programu "Sandbox", w ramach którego zaszczepieni turyści mają swobodę poruszania się poza miejscem zakwaterowania, ale muszą spędzić siedem dni na jednym obszarze, np. na wyspie Phuket;

• Burmistrzowie 30 gmin, w tym Amsterdamu, Rotterdamu i Hagi, wzywają rząd Holandii do „fundamentalnego przeglądu” polityki walki z Covid-19. Samorządowcy domagają się, aby działania rządu były “logiczne, przewidywalne i rozsądne”. List burmistrzów opublikował w czwartek dziennik “De Volkskrant”. Zdaniem burmistrzów obecny sposób zapobiegania pandemii ma charakter doraźny i nie jest już możliwy do utrzymania. Jeśli podejmowane są środki, muszą być one „roztropne” - szefowie gmin wskazują między innymi na ciągle zmieniające się zasady i porady dotyczące maseczek. Od pewnego czasu samorządowcy muszą radzić sobie z demonstracjami przeciwko obostrzeniom wprowadzonym przez rząd. Protestuje także gastronomia oraz sektor kultury;

• Organizator Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) Klaus Schwab poinformował w piątek, że szczyt w Davos odbędzie się w dniach 22-26 maja. Planowane na styczeń obrady Forum przeniesiono w grudniu na nieokreślony termin z uwagi na rosnącą liczbę zakażeń wariantem koronawirusa Omikron. Spotkanie światowych przywódców i liderów biznesu odbywa się w szwajcarskim kurorcie od 1971 roku. W styczniu 2020 roku Światowe Forum Ekonomiczne odbyło się po tu raz 50. Zapowiedział, że WEF ściśle współpracuje z rządem Szwajcarii przy monitorowaniu stanu zdrowia publicznego w tym kraju. Dodał, że Forum odbędzie się, jeśli zaistnieją warunki gwarantujące zdrowie i bezpieczeństwo jego uczestników i gospodarzy;

• Sąd federalny w Teksasie zablokował w piątek rozkaz wykonawczy wydany przez prezydenta Joe Bidena, nakazujący szczepienia wszystkich pracowników federalnych. Sędzia Jeffrey Brown, który został mianowany za kadencji prezydenta Donalda Trumpa, napisał w uzasadnieniu swojej decyzji, że prezydent USA nie ma na tyle szerokich kompetencji by wprowadzać nakaz szczepień. Sędzia powołał się przy tym na wyrok amerykańskiego Sądu Najwyższego, który zablokował nakaz szczepień pracowników w firmach wykonujących kontrakty rządowe. Rzeczniczka Białego Domu Jen Psaki powiedziała po wyroku Browna, że 98 proc. pracowników administracji federalnej jest już i tak zaszczepionych (CNBC). (PAP Biznes)

tj/ luk/